İnfantil Kolik Nedir?
İnfantil kolik, sağlıklı bir bebeğin günde üç saatten ve haftada 3 günden fazla olmak üzere en az 3 hafta süre teselli edilemez ağlama nöbetleri yaşadığı iyi huylu bir süreçtir. Dünya çapında yeni doğan bebeklerin neredeyse %40’ını etkileyen kolik, her iki cinsiyette de görülebilir. Meme ya da biberonla beslenme, gebelik yaşı ya da sosyoekonomik durum ile herhangi bir ilişkisi yoktur. Nedeni tam olarak bilinmeyen kolik, genellikle yaşamın ilk 3-4 ayında kendiliğinden geçer. Her ne kadar iyi huylu ağlama nöbetleri olarak tanımlansa da ebeveynler için sancılı bir süreç olan infantil kolik ile anne depresyonu arasında güçlü bir ilişki söz konusudur. Teselli edilemeyen ağlama, sinirlilik ve bariz bir neden olmaksızın çığlık atma koliğin karakteristik göstergeleridir.(3)(4)
İnfantil Kolik Neden Olur?
Kolik ile ilgili yapılan tüm araştırmalara rağmen nedeniyle ilgili kesin bir kanıt henüz bulunamamıştır. Hastalığın nedenlerine ait pek çok teori vardır ancak bu çalışmaların her biri başka bir nedenden söz eder. Ortak bir nedenin belirlenemeyişi hastalık etiyolojisinin çok faktörlü olduğunun işareti denebilir. Kolik nedenlerine ait teorilerin çoğu bebeğin sinir sisteminin henüz olgunlaşmamış olmasına, uyku bozukluklarına, çevreye karşı aşırı duyarlılığına, aşırı duygusal yüklenmelere, gıda alerjisine, reflüye ve bağırsak mikrobiyotasının zayıflığına dayanır. Emziren annenin inek sütü tüketmesinin bebekte kolik gelişme olasılığını artırdığına dair çalışmalar bulunur. Buna ek olarak annenin hem gebelik hem de emzirme döneminde yetersiz beslenmesi, aile içi gerilim yaşaması da bebek kolik nedenleri arasında sayılabilir. Geniş bir yelpazeye yayılan koliğin genel nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Gelişimini tamamlayamamış sindirim sistemi
- Sindirim sisteminde yer alan sağlıklı bakterilerin dengesizliği
- Gıda alerjileri ve intoleransları
- Aşırı besleme, yetersiz besleme
- Çocukluk çağı migreninin erken formu
- Ailevi stres ve kaygı
- Işık, gürültü gibi uyaranlara fazla maruz kalma
- Sinir sisteminde gelişim gerilikleri
Koliğin tanısı konulurken aşağıdaki sağlık sorunlarının elenmesi gerekir:
- Enfeksiyon
- Reflü ya da mide problemleri
- Mama veya anne sütüne duyarlılık
- Beyinde ve sinir sisteminde basınç veya iltihaplanma
- Korneada çizik ya da göz içi basınçta artış
- Düzensiz kalp atışı
- Kemik, kas veya parmak yaralanması.(5)(6)
İnfantil Kolik Belirtileri Nelerdir?
Yeni doğan bebekler, yaşamlarının ilk üç ayında yeni yaşamlarına alışabilmek için sıklıkla ağlar. Ağlamanın kolik belirtisi olup olmadığını anlamak genellikle zordur. Haftanın en az 3 günü, günde 3 saat ya da daha fazla ağlama, ağlamanın 3 haftadan daha uzun sürmesi kolikli bebek belirtileri arasındadır. Buna ek olarak infantil kolik belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Ağlama genellikle çığlık ya da acı ifadesi şeklindedir.
- Bebekler aç hissettiklerinde ya da altları pislendiğinde ağlar. Ancak kolik ağlaması görünürde hiçbir sebep yokken gerçekleşir.
- Ağlama azalsa bile bebeğin huysuzluğu sürebilir.
- Ciltte ve özellikle yüzde kızarma gibi renk değişiklikleri gözlemlenir.
- Kolikli bebekler ağlarken yumruklarını sıkar, bacaklarını karnına doğru çeker, kolları ve bacakları sertleşir, karnı gerginleşir.
- Bebek uzun süreli ağladığı için gaz yutabilir ve bu gaz da bebekte ağrıya yol açabilir. Yuttuğu gazı çıkardıktan sonra bir rahatlama yaşayabilir(2)(6).
Kolikli Bebek Nasıl Anlaşılır ve Sakinleşir?
Bebeğinizde kolik olduğunu anlamakta zorluk çekebilirsiniz. Çünkü bebekler her durumda ağlayabilme kapasitesine sahiptir. Ancak bebeğiniz sebepsiz yere günde 3 saatten fazla ve haftanın 3 günü ağlıyorsa, onu teselli etmekte zorlanıyor ve ağlama krizleri 3 haftadan uzun bir süredir devam ediyorsa kolik olduğundan şüphe edebilirsiniz. Bebeğiniz büyüdükçe kronik ağlama nöbetleri azalır ancak aşırı ağlaması yeni doğan bebeğinizin bakımını stresli bir hale getirebilir. Koliğin net ve tek bir nedeni olmadığı için tedavisi için de belirgin bir yöntemden söz edilemez. Ancak kolik nöbetlerinin şiddetini ve süresini azaltarak bebeğinizin sakinleşmesini sağlayabilirsiniz. Öncelikle ebeveyn olarak siz kendi stresinizle baş etmeyi öğrenmelisiniz. Bebeğinizle aranızda güven bağı oluşturacak adımlar atabilirsiniz. Kolik bebeklere ne iyi gelir sorusunun cevabı için aşağıdaki önerileri inceleyebilirsiniz:
- Kolik bebekleri ağlama nöbetine giren ebeveynler, bebeğin ağlama nöbetinden rahatsız olarak farklı tepkiler gösterebilir. Genellikle bebeği kundaklama, sallama ya da araba ile gezmeye götürme gibi aktivitelerde bulunabilir. Bunun yerine sakin olmalı ve bebeği beşiğine yatırarak bir süre uzaklaşmayı deneyebilirsiniz.
- Bebeğinizin aç olmadığından emin olmalısınız. Ağlamasının nedeni açlık olabilir.
- Eğer bebeğinizi emziriyorsanız kullandığınız bir ilaç ya da bir besin bebekte alerjiye neden olabilir ve gaz sancısı meydana getirerek ağlamasına yol açabilir. Böyle bir durum yaşanma olasılığına karşı doktorunuzdan bilgi alabilirsiniz.
- Ağlayan bebeğinizin vücut pozisyonunu değiştirebilirsiniz. Kucağınıza alıp dolaştırabilir, uzanmasını ya da oturmasını sağlayabilirsiniz.
- Bebeğiniz ağladığında ona sarılmak sakinleşmesine yardımcı olabilir.
- Bebekler hava yuttuklarında gaz sancısı çekebilir ve bu durum kolik ataklarını artırabilir. Bebeğinizin gaz yutmasını önlemek için onu beslerken dik tutmaya gayret edebilirsiniz.
- Ağlama nöbetlerini azaltmak ve rahatlamasını sağlamak için bebeğinize ılık bir banyo yaptırabilirsiniz.
- Bebeğinizi beşiğinde ya da kucağınızda hafifçe sallayabilir ve bir emzik vererek ilgisini emziğe yöneltmesini sağlayabilirsiniz.
- Dikkatini dağıtmak için radyo ya da televizyonu açarak arka fonda hafif gürültülü bir ortam hazırlayabilirsiniz. Ayrıca sakinleştirici müzikler dinlemesini sağlayabilir hatta ona ninniler söyleyebilirsiniz. (5)(6)(7).
Bebeklerde Kolik Ne Kadar Sürer?
Bebeklerde kolik, ebeveynleri zorlayan bir süreçtir. Bu süreci sakin bir şekilde atlatabilmek için ebeveynlerin de kendi kaygılarından uzaklaşması ve mümkün olduğunca sakin kalması önerilir. Ancak yoğun ağlama krizlerinin yaşandığı kolik döneminde sakin kalmakta zorlanabilirsiniz. Peki, infantil kolik ne zaman geçer? Kolik genellikle bebekler 3-4 aylık olduğunda kendiliğinden geçer, bazen 6 ayı da bulabilir. Ancak 4 aydan daha uzun süren kolik durumu ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir (6)(8).
Kolik Bebeklerde Hangi Durumlarda Doktora Danışılır?
Bebeğinizin aşırı ağlaması onun kesinlikle kolik olduğu anlamına gelmeyebilir. Öncelikle ağlamasına neden olan enfeksiyon ya da kronik hastalıkların elendiğinden emin olmanız gerekir. Bu nedenle kapsamlı bir şekilde konusunda uzman bir doktor tarafından belirtilerin incelenmesini sağlamalısınız. Eğer bebeğiniz kolik ise genellikle endişe edilecek bir durum olarak kabul edilmez. Ancak kolik belirtilerine aşağıdaki durumlardan bir ya da birkaçı eşlik ediyorsa vakit geçirmeden çocuk doktoruna danışmanız gerekir:
- Bebeğin ateşinin 38 derecenin üzerine çıkması,
- Bebeğin kusması,
- Kronik ishal,
- Dışkıda kan gözlenmesi,
- Ciltte solukluk
- İştahta azalma (2)(6)(8).
Kolik bebek belirtilerine dair ayrıntıları sizin için bir araya getirdik. Ayrıca sindirim çeşitleri ve sindirim sistemi organları gibi farklı konularda da bilgi alabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.